Maria Orwid

Życiorys

Urodziła się w niereligijnej i zasymilowanej rodzinie żydowskiej, jako córka adwokata Adolfa Pfeffera (1894-1943) i Klary z domu Weinstock (1903-1988). Podczas II wojny światowej, wiosną 1942 wraz z rodziną została przesiedlona do przemyskiego getta. W rezultacie licznych akcji wysiedleńczych zginęli dziadkowie od strony matki oraz liczna część rodziny. Po ucieczce getta tuż przed ostatnią akcją likwidacyjną ukrywała się wraz z matką w domu krawcowej Teofili Kic, która za okazaną im pomoc została pośmiertnie odznaczona 22 grudnia 2008 medalem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata. Następnie obie przeniosły się do Lwowa, gdzie w lutym 1943 dołączył do nich ojciec, który 17 maja tego samego roku zmarł z powodu gruźlicy i wycieńczenia. Po wyzwoleniu Lwowa 27 lipca 1944 Klara Pfefferowa wyszła za mąż za dentystę Daniela Herzhafta (1903-1978), który przyjął nazwisko Orwid i przysposobił Marię.

Po zakończeniu wojny wraz z matką i ojczymem przeniosła się do Krakowa, gdzie podjęła naukę w gimnazjum i następnie liceum Urszulanek. Od tego czasu przyjaźniła się ze Stanisławem Lemem, któremu zawdzięczała wybór studiów medycznych i psychiatrii. Przez pewien czas uczęszczała na spotkania syjonistycznej lewicowej organizacji Ha-Szomer Ha-Cair. Studiowała na Akademii Medycznej w Krakowie, od V roku studiów w klinice Antoniego Kępińskiego. Była jedną z pierwszych kobiet na psychiatrii, dlatego też musiała wciąż udowadniać, że jest wystarczająco kompetentnaAnna Bednarczyk, Inga Hajdarowicz, ''Maria Orwid. Upodmiotowienie'' [w:] Ewa Furgał (red.), ''Krakowski Szlak Emancypantek. Przewodniczka po Krakowie Emancypantek'', Fundacja Przestrzeń Kobiet, Kraków 2009, {{ISBN|978-83-928639-0-8}}, str. 49. W latach 1959-1964 razem z Kępińskim stworzyła tzw. program oświęcimski. Dotyczył badań nad psychicznymi skutkami wojennych przeżyć obozowych byłych więźniów obozów koncentracyjnych. Program ten był jednym z pierwszych opracowań na świecie dotyczących traumy poobozowej.

Maria Orwid była pracownicą naukową Katedry Psychiatrii Wydziału Lekarskiego Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego. Specjalizowała się w psychiatrii dzieci i młodzieży oraz psychoterapii. W 1978 założyła pierwszą w Polsce Klinikę Psychiatrii Dzieci i Młodzieży w Krakowie, którą kierowała do 2000. Była także współtwórczynią modelu pracy multiprofesjonalnych zespołów w psychiatrii, współautorką pierwszych prac o psychicznych skutkach wojennych przeżyć obozowych, inicjatorką projektu terapeutycznego dla Dzieci Holocaustu i Drugiego Pokolenia. Uczestniczyła w pracach Sekcji Naukowej Terapii Rodzin Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego i Polsko-Izraelskiego Towarzystwa Zdrowia Psychicznego. Była honorową członkinią Europejskiego Towarzystwa Terapii Rodziny i Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego oraz członkinią Stowarzyszenia Dzieci Holocaustu i Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Krakowie. Była członkinią-założycielką Bnai Brith Polska, reaktywowanego w 2007. Regularnie uczestniczyła w Marszach Tolerancji.

Nigdy nie założyła rodziny oraz nie chciała mieć dzieci. Powodem tej decyzji była śmierć jej ośmioletniego kuzyna Ludwika, wywiezionego w 1942 z przemyskiego getta do obozu zagłady. Została pochowana 11 lutego na nowym cmentarzu żydowskim przy ulicy Miodowej w Krakowie. [źródło: Wikipedia, Maria_Orwid]