Cmentarz wojenny nr 190 w Janowicach - austriacki, zabytkowy cmentarz z I wojny światowej w Lubince, województwie małopolskim, powiecie tarnowskim, w gminie Pleśna. Jeden z ponad 400 zachodniogalicyjskich cmentarzy wojennych zbudowanych przez Oddział Grobów Wojennych C. i K. Komendantury Wojskowej w Krakowie. W VI okręgu tarnowskim cmentarzy tych jest 63. [źródło: Wikipedia, 2408238]
typ cmentarza | wojenny |
stan cmentarza | nieczynny |
[źródło: Wikipedia, 2408238] |
Opis cmentarza
Zaprojektowany przez Heinricha Scholza jako odrębna kwatera na cmentarzu parafialnym. Znajduje się na zbopczu i ma kształt wydłużonego prostokąta. Ogrodzenie tworzy kamienny mur nakryty betonowym daszkiem. Wejście przez niską, metalową, dwuskrzydłową furtkę. W naprzeciwległym do furtki boku cmentarza w wysuniętym na zewnątrz prostokąta trapezowym placyku główny pomnik cmentarza. Ma postać prostokątnej, betonowej ściany pomnikowej z duża płaskorzeżbą ukrzyżowanego Chrystusa. W dolnej części ściany napis w języku niemieckim, w łumaczeniu na język polski oznaczający: Wrota śmierci prowadzą wiernych w nieśmiertelność. Szczęśliwi żegnają nas, dzięki których ofierze żyją. Poniżej tego pomnika na środku cmentarza znajduje się odrębna mogiła z betonowym obrzeżem i dużą trapezowa stelą zwieńczoną łacińskim krzyżem. Umieszczona na niej tablica inskrpcyjna informuje, że jest to mogiła 11 żołnierzy o nieznanych nazwiskach, którzy polegli we wrześniu 1939 r. w walce z hitlerowskim najedźcą.
Groby żołnierzy poległych w I wojnie światowej w trzech długich, równoległych rzędach. Nagrobki w postaci betonowych cokołów z tabliczkami imiennymi i żeliwnymi krzyżami trzech rodzajów:
* jednoramienne krzyże maltańskie z wieńcem laurowym i datą 1914,
* dwuramienne krzyże lotaryńskie z wieńcem laurowym i datą 1914,
* wyższe, jednoramienne krzyże łacińskie z okrągłą, zębatą glorią i tabliczką imienną
Plik:Cmentarz wojenny nr 190 w Janowicach (6).jpg [źródło: Wikipedia, 2408238]
Polegli
W 20 grobach zbiorowych i 76 pojedynczych pochowano tu 114 żołnierzy armii austro-węgierskej i 16 żołnierzy armii rosyjskiej. [źródło: Wikipedia, 2408238]
Losy cmentarza
Po II wojnie ranga cmentarza w świadomości społeczeństwa i ówczesnych władz zmalała, przybyły bowiem nowe, świeższe cmentarze i dramatyczne historie nowej wojny. Cmentarz ulegał w naturalny sposób niszczeniu przez czynniki pogody i roślinność. Dopiero od lat 90. zaczęto bardziej dbać o cmentarze z I wojny światowej. W latach 2000-2001 cmentarz został odnowiony ze środków Narodowej Rady Pamięci i Męczeństwa. W 2009 r. został wciągnięty na listę zabytków nieruchomych. W 2018 roku cmentarz jest w bardzo dobrym stanie. [źródło: Wikipedia, 2408238]