Cmentarz ¶w. Rocha w Czêstochowie - nekropolia po³o¿ona w zachodniej czê¶ci Czêstochówki.
Istnieje kilka teorii powstania cmentarza:
* cmentarz pielgrzymów zmar³ych w drodze na Jasn± Górê
* cmentarz zaka¼ny przeznaczony dla zmar³ych podczas epidemii; teoriê tê mo¿e potwierdzaæ to, ¿e ¶wiêty Roch mia³ chroniæ przed chorobami zaka¼nymi
Pierwszych pochówków dokonano w 1641. Cmentarz powiêkszono w 1737, a dwa lata pó¼niej pojawi³y siê pierwsze grobowce murowane. W 1767 zosta³ po raz pierwszy obwiedziony murem, pó¼niej zrujnowanym i odbudowanym. Na cmentarzu znajduj± siê zabytkowe nagrobki z lat 1849-1906.
W 1898 roku wydzielono z jego terytorium cmentarz prawos³awny, ale po odzyskaniu niepodleg³o¶ci teren zosta³ katolikom zwrócony.
Pierwsza kaplica na terenie cmentarza powsta³a w latach 1641-1642. Zniszczona w czasie potopu szwedzkiego, zast±piona zosta³a zbudowanym na jej miejscu obecnym ko¶cio³em pw. ¶w. Rocha i ¶w. Sebastiana (konsekrowany w 1680 roku). W 1739 roku odnowiony, a w 1771 roku, w czasie walk konfederatów barskich, spl±drowany. Przebudowany w latach 1783-1785. Rozebrano wtedy najwy¿sz± czê¶æ wie¿y, po bokach dostawiono dwie wie¿e i wzniesiono zakrystiê. Do 1880 roku obs³ugiwany by³ przez paulinów. Posiada cechy budowli barokowej. Jednonawowy.
W kaplicy cmentarnej znajduje siê p³yta upamiêtniaj±ca marsza³ka Józefa Pi³sudskiego. Obok kaplicy postawiono symboliczny grób-pomnik z po³o¿on± na nim otwart± ksiêg± z nazwiskami osób zwi±zanych z konspiracj±, a poleg³ych w czasie okupacji lub w okresie PRL-u. Na cmentarzu na uwagê zas³uguj± ponadto:
* kwatera wojenna (17 mogi³ indywidualnych) powstañców ¶l±skich poleg³ych w 1921
* groby powstañców z 1863
* grób zbiorowy wojenny 13 ofiar terroru hitlerowskiego, w tym 10 zak³adników rozstrzelanych na Rynku Wieluñskim 1 listopada 1943
* kwatera wojenna ¿o³nierzy niemieckich, austriackich i rosyjskich poleg³ych w latach 1915-1918
* mogi³a zbiorowa wojenna ¿o³nierzy ruchu oporu poleg³ych w 1944 oraz ofiar terroru hitlerowskiego poleg³ych w 1939
* symboliczny grób braci Jerzego, Rajmunda i W³odzimierza Sosnowskich, poleg³ych w czasie II wojny ¶wiatowej
Na terenie kompleksu cmentarnego znajduje siê tak¿e wydzielona czê¶æ tworz±ca odrêbny cmentarz ewangelicko-augsburski wraz z kwater± ¿o³nierzy niemieckich poleg³ych w czasie I wojny ¶wiatowej.
Na cmentarzu ¶w. Rocha pochowani s± m.in. Marek Czerny, Stanis³awa Gall-Kron, Feliks Gross-Korczyñski, Bronis³aw Idzikowski, Ignacy Kozielewski, Zbigniew Micha³owski, Jan Pietrzykowski, Stefan Policiñski, Halina Po¶wiatowska i Adolf Po¶wiatowski, Hanna Przew³ocka, Antoni Jacek Zimniak.
Czêstochowa19.JPG [¼ród³o: Wikipedia, 246407]
