Cmentarz wojenny nr 154 - Chojnik-Zadziele - zabytkowy cmentarz z I wojny światowej znajdujący się w Chojniku w powiecie tarnowskim, w gminie Gromnik. Jeden z ponad 400 zachodniogalicyjskich cmentarzy wojennych zbudowanych przez Oddział Grobów Wojennych C. i K. Komendantury Wojskowej w Krakowie. W VI okręgu tarnowskim cmentarzy tych jest 63. [źródło: Wikipedia, 2776953]
typ cmentarza | wojenny |
stan cmentarza | nieczynny |
[źródło: Wikipedia, 2776953] |
Opis cmentarza
Znajduje się na bezleśnym wzgórzu, przy jednej z wąskich dróg asfaltowych wychodzących od drogi wojewódzkiej nr 977 w Chojniku na północ. W terenie jest trudny do odszukania. Zbudowany został na planie prostokąta na stoku lekko opadającym na północną stronę. Ustawione w rzędach nagrobki to betonowe, prostokątne stele z żeliwnymi krzyżami. Jest kilka rodzajów krzyży. Początkowo ogrodzenie tworzył drewniany, schodkowo ustawiony płot oraz żywopłot. Wejście prowadziło przez drewnianą bramę. Centralnym elementem dekoracyjnym był wysoki drewniany krzyż[Oktawian Duda ''Cmentarze I Wojny Światowej w Galicji Zachodniej 1914-1918'', Ośrodek Ochrony Zabytkowego Krajobrazu, Warszawa 1995, ]. [źródło: Wikipedia, 2776953]
Polegli
W 12 grobach zbiorowych i 46 pojedynczych pochowano tu 43 żołnierzy armii austro-węgierskiej i 44 żołnierzy armii rosyjskiej. Zidentyfikowano tylko 11 z nich. Żołnierze austro-węgierscy walczyli w III Pułku Strzelców Cesarskich i 31. pułku piechoty landszturmu, żołnierze rosyjscy w 174. romieńskim oraz 279. łochwickim pułkach piechoty. [źródło: Wikipedia, 2776953]
Los cmentarza
Po II wojnie światowej nie dbano ocmentarze z I wojny, W naturalny sposób ulegały one zniszczeniu i zarastały roślinnością. Zdarzały się również akty wandalizmu[. Dopiero od lat 90. zaczęto je odnawiać. Na cmentarzu nr 154 z oryginalnego cmentarza zachowały się tylko wywrócone nagrobki z krzyżami. Cmentarz poddano generalnemu remontowi. Przycięty i odnowiony żywopłot z wiązów stanowi obecnie jedyne ogrodzenie tego cmentarza. Drewniany krzyż i bramę wykonano na nowo, na wzór pierwotnych. Na nowo ustawiono i pomalowano stele i krzyże, wykonano nowe tabliczki emaliowane, wyplantowano teren][. Wejście na cmentarz prowadzi przez wyciętą na kształt furtki lukę w żywopłocie (brama nie otwiera się). [źródło: Wikipedia, 2776953]]