Wybierz język

polski

Zamknij

cmentarz: Powązki, Warszawa
fotografia: Jacek Michiej
Lucjan Wolanowski
Lucjan Wilhelm Wolanowski, właściwie Lucjan Kon, pseud. ''Wilk''; ''Waldemar Mruczkowski''; ''W. Lucjański''; (L.W.); lu; Lu; (lw); WOL. (ur. 26 lutego 1920 w Warszawie, zm. 20 lutego 2006 tamże) - polski pisarz, reporter, podróżnik i tłumacz. [źródło: Wikipedia, Lucjan_Wolanowski]
Życiorys
Urodził się w Warszawie w zasymilowanej rodzinie żydowskiej, jako najmłodsze dziecko i jedyny syn adwokata Henryka Kona (1868-1949) i Róży z domu Wolanowskiej (1883-1932). Był bratem Julii (1912-1912), redaktorki i tłumaczki literatury pięknej Elżbiety Eweliny Wassong (1908-2007) oraz prawniczki Ireny Sawickiej (1914-2004). Jego dziadkiem był lekarz Wilhelm Kohn (1831-1882), a pradziadkiem przemysłowiec Majer Wolanowski (1844-1900).

Uczeń Gimnazjum im. Mikołaja Reja w Warszawie oraz Gimnazjum Sanatoryjnego Męskiego Dra Jana Wieczorkowskiego w Rabce. Jako uczeń, m.in. wspólnie z Jackiem Woźniakowskim redagował szkolne czasopismo ''Szczebioty'' (1935-1938). Studiował następnie na Wydziale Elektrochemii i Elektrometalurgii Instytutu Politechnicznego w Grenoble, latem 1939 wrócił na wakacje do Polski i tu zastała go II wojna światowa.

Podczas okupacji przebywał początkowo w Warszawie, a następnie ukrywał się razem z ojcem i drugą siostrą Ireną w Sochaczewie i Podkowie Leśnej (m.in. w willi Wanda, u rodziny Drabikowskich). W 1941 został zaprzysiężony w ZWZ, od 1942 był żołnierzem AK. Prowadził nasłuch radiowy zagranicznych stacji (m.in. BBC) i przygotowywał komunikaty dla polskiego podziemia.

Debiutował w 1941 w piśmie ''Kronika Tygodniowa'' (felietonami pt.: ''Historyjki w cieniu historii'', pod pseud. ''Wilk''), potem w wielonakładowym ''Dniu Warszawy'' (1943-1944). Po wojnie pracował w PAP (1945-1951). Był m.in. sprawozdawcą z konferencji dla zagranicznych dziennikarzy w Ministerstwie Spraw Zagranicznych w Warszawie. W tym okresie poznał m.in. tak znanych później dziennikarzy jak: Edward R. Murrow, Sydney Gruson, Flora Lewis, Larry Allen, Vincent Buist czy Pierre Maréchal, będących wówczas korespondentami w Polsce.

W 1950 ożenił się z Anną-Bożenną Szumowską (ur. 1924, obecnie Anna Wolan), śpiewaczką, późniejszą solistką Opery Poznańskiej (małżeństwo trwało do 1969), w 1952 urodziła się ich córka Anna, mieszkająca od końca lat 60. w Australii.

Specjalizował się w literaturze faktu, pisząc reportaże dla czasopism:
* Świat (1951-1969); m.in. cykle: ''Cudze skrzydła'' (1957), ''Lądy i ludy'' (od 1957); ''Na dno i z powrotem'' (1958); ''Druga, ale czy ostatnia'' (z Japonii, 1960), ''Azja 1960'' (1960),
* Dookoła Świata (1969-1976); m.in. cykle korespondencji z Australii (1965-1967, 1975), Azji i Filipin (1968), Szwajcarii (1972),
* Magazyn Polski (1976-1988).

Współpracował z pismami:
* Przekrój (współpraca w latach 40. i ponownie od lat 70.); m.in. cykl reportaży pt.: ''Teraz to już można opowiedzieć'',
* Express Wieczorny (Kraków 1956); cykl reportaży śledczych o sprawie wielokrotnego mordercy Władysława Mazurkiewicza, w wyniku których wytoczono mu dwa procesy o zniesławienie (uniewinniony),
* Poznaj Świat (1956-1957),
* Kontynenty (1967-1968),
* Życie Warszawy (1967-1968),
* Vlasta (Praga 1968),
* Kulisy (1969-1970).

W latach 60. odbył wiele podróży, w tym kilka dookoła świata. Był akredytowany przy wojskach ONZ (1962-1963) w czasie operacji desantowych na Nowej Gwinei. Stypendysta Departamentu Stanu USA (1965). Był obecny na Przylądku Kennedy'ego w czasie wystrzelenia pojazdu Gemini 5. Pełnił funkcję doradcy Wydziału Informacji Światowej Organizacji Zdrowia WHO w Genewie, a następnie w rejonie Azji Południowo-Wschodniej i Oceanii (m.in. w New Delhi, Bangkoku i Manili).Jest autorem reportaży o zwalczaniu chorób tropikalnych i handlu na Filipinach, w Tajlandii, Hongkongu, Sarawaku, Sabah i Brunei (1967-1968).

Był członkiem Związku Zawodowego Dziennikarzy RP (1945-1951), Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich (1951-1982 i 1991-2006), Związku Literatów Polskich (1959-1983), Polskiego PEN-Clubu (1971-2006) i Stowarzyszenia Pisarzy Polskich (1989-2006).

Odznaczony m.in. Orderem Gwiazdy Rumunii (1947), Złotym Krzyżem Zasługi (1956), Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1961). Otrzymał wiele wyróżnień za swoją twórczość, m.in.: prywatną nagrodę Edmunda J. Osmańczyka ''Osman'' (za ''Zwierciadło bogini'', 1962), Nagrodę Polskiego Klubu Publicystów Międzynarodowych SDP (za ''Klejnot korony'', 1963), wyróżnienie ''Książka Miesiąca'' w plebiscycie ''Kuriera Polskiego'' (za ''Księżyc nad Tahiti'', 1963), nagrodę redakcji Nowych Książek - ''Książka Roku 1973'' (za ''Westchnienie za Lapu-Lapu'', 1973), Wyróżnienie Doroczne Funduszu Literatury - Ministerstwo Kultury i Sztuki (za ''Ani diabeł, ani głębina: Dzieje odkryć Australii, opowiedziane ludziom, którym się bardzo spieszy'', 1988).

Otrzymał honorowe obywatelstwo miasta Springfield w amerykańskim stanie Illinois (1965).

Autor 25 książek reportażowych, wielokrotnie wznawianych i przekładanych na obce języki. Mieszkał w Warszawie, na Mokotowie, przy ul. Odolańskiej 23, w dawnym domu pracowników PAP. Pochowany na cmentarzu żydowskim przy ulicy Okopowej w Warszawie (kwatera 2, uliczka 1).

W kwietniu 2006 Uniwersytet Śląski wydał specjalny dodatek do pisma uczelni, poświęcony pisarzowi, z fragmentami tekstów autobiograficznych, wypowiedziami na temat jego twórczości (wśród autorów znaleźli się m.in.: Jacek Woźniakowski, prof. Hilary Koprowski, Eugeniusz Grasberg, Ludwik Jerzy Kern, Lech Paszkowski, Jolanta Klimowicz-Osmańczyk, Krystyna Goldbergowa, Aleksander Ziemny), fragmentami recenzji prasowych (autorstwa m.in. Melchiora Wańkowicza, Wisławy Szymborskiej i Leopolda Ungera) oraz fotografiami archiwalnymi z odbytych podróży.

W październiku 2009 w ramach serii wydawniczej Wokół reportażu podróżniczego (Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, {{ISBN|978-83-226-1802-8}}) ukazała się poświęcona mu książka.

Archiwum pisarza przechowywane jest od 2006 r. w Brwinowie k. Warszawy. [źródło: Wikipedia, Lucjan_Wolanowski]
Operatorem serwisu jest
Erkwadrat sp. z o.o.
ul. Letnia 16
05-510 Chyliczki
123-139-4399
+48 (22) 350 75 61
kontakt@pamietam.pl
facebook/pamietam
Rozliczenia transakcji
kartą płatniczą i e-przelewem
przeprowadzane są za pośrednictwem
dotpay.pl