Wybierz język

polski

Zamknij

cmentarz: Powązki, Warszawa
fotografia: Jacek Michiej
Stanisław Staszewski
Stanisław Staszewski, ps. ''Nowy'' (ur. 18 grudnia 1925 w Pabianicach, zm. 22 stycznia 1973 w Paryżu) - polski poeta i bard. Z wykształcenia architekt. Ojciec Kazika Staszewskiego. Autor piosenek, m.in. ''Celiny'' i ''Baranka'', znanych z interpretacji Kultu i Jacka Kaczmarskiego. [źródło: Wikipedia, Stanisław_Staszewski_(artysta)]
Życiorys
Urodził się w rodzinie ze szlacheckimi korzeniami, o ustabilizowanej pozycji. Jego ojciec, Kazimierz, był kierownikiem Szkoły Powszechnej nr 5 w Pabianicach. Był też założycielem i pierwszym prezesem pabianickiego oddziału Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego, obecnie noszącego jego imię. W 1934 rodzina przeniosła się do Warszawy, gdzie Kazimierz Staszewski również podjął pracę w szkole.

Podczas II wojny światowej Stanisław Staszewski działał w Armii Krajowej. W 1942 był więźniem Pawiaka{{odn|Weiss|2009|s=257}}. Od 1943 był dowódcą drużyny w stopniu kaprala. Uczestniczył na terenie Pragi w powstaniu warszawskim. Został aresztowany i odesłany do niemieckiego obozu w Ebensee, stanowiącego filię KL Mauthausen-Gusen. W marcu 1945 ciężko zachorował i ledwie żywy znalazł się w obozowej kostnicy (gdzie przeleżał całą noc). Uratował go kapo z Pabianic, który chciał odszukać adresata nadesłanej paczki, aby ją przejąć{{odn|Weiss|2009|s=258}}.

Po zakończeniu wojny Staszewski rozpoczął studia na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej. Prezentował poglądy lewicowe - pisał: Poglądy moje stają się bardzo lewicowe. Coraz magnetyczniej działa na mnie ryk zbuntowanych tłumów, uciśnionych mas pracujących - i władcza, potężna twarz Lenina. Po ukończeniu studiów pracował w warszawskim biurze Metroprojekt{{odn|Weiss|2009|s=257}}.

W 1951 poznał swoją przyszłą żonę. W tym czasie powstał warszawski klub Piwnica przy pl. Grzybowskim, gdzie Stanisław Staszewski stał się liderem duchowym stałych bywalców. W latach 1960-1965 był naczelnym architektem Płocka, gdzie się osiedlił, szybko znajdując się w centrum tamtejszego życia towarzyskiego. Obracał się w kręgach młodzieży skupionej wokół klubu Marabut. Powstały wówczas utwory ''Celina'' i ''Baranek''. W tym czasie prowadzono budowę zakładów Petrochemia, o której traktuje piosenka ''Inżynierowie z Petrobudowy''{{odn|Weiss|2009|s=283}}. Teksty wielu jego utworów mają nawiązania do autentycznych zdarzeń i postaci.

Jego twórczość stała się podejrzana ideologicznie, a nim samym zaczęła interesować się milicja. Rozpoczął się konflikt z władzami partyjnymi, w wyniku którego Staszewski został usunięty z PZPR. Staszewski wrócił do Warszawy, zaś w 1967 wyemigrował do Paryża, gdzie pracował w charakterze kreślarza. W Paryżu powstały m.in. utwory: ''Bal kreślarzy'' i ''Marianna''{{odn|Weiss|2009|s=288}}. W latach 1968-1970 pracował w Boulogne-sur-Mer, po czym ponownie przeniósł się do Paryża.

Staszewski zdawał sobie sprawę ze złego stanu swojego zdrowia i wiedział, że ma chore serce{{fakt|data=2011-02}}. Według niepotwierdzonych opinii na trzy dni (według innej wersji dzień) przed swoją śmiercią napisał utwór ''A gdy będę umierał''{{odn|Weiss|2009|s=351}}. Pochowany jest obecnie na Cmentarzu Bródnowskim w Warszawie (kw. 10H-6).

Według oświadczenia w 2014 jego syna Kazimierza, opartego na dokumentach zgromadzonych w Instytucie Pamięci Narodowej, Stanisław Staszewski był w okresie PRL wpierw przedmiotem inwigilacji MBP, a następnie zwerbowanym tajnym informatorem działającym pod pseudonimem Nowy.

Teksty Staszewskiego wykonywali między innymi: Jacek Kaczmarski na płycie ''Bankiet'' (1992), zespół Kult na płytach ''Tata Kazika'' (1993) i ''Tata 2'' (1996) oraz zespół Elektryczne Gitary. W 1997, po edycji Przeglądu Piosenki Aktorskiej poświęconej twórczości Stanisława Staszewskiego, nakładem wydawnictwa S.P. Records ukazała się płyta Staszek zawierająca zachowane oryginalne wersje piosenek nagrywane w latach 1966-1973 przy okazji rozmaitych spotkań towarzyskich.

W 2010 nakładem wydawnictwa Kosmos Kosmos ukazała się powieść Andrzeja Bonarskiego oraz Stanisława Staszewskiego ''Czarna Mańka''.

W 2012 ukazała się płyta Jacka Bończyka Mój Staszewski (MTJ 2012), na której znalazło się 15 utworów Stanisława Staszewskiego w nowych akustycznych aranżacjach. W maju 2014 wydana została książka pt. ''Tata mimo woli'' stanowiąca biografię Stanisława Staszewskiego, której autorami są Kazik Staszewski i Jarosław Duś. [źródło: Wikipedia, Stanisław_Staszewski_(artysta)]
Wybrane utwory
{{Układ wielokolumnowy | liczba = 3 |
* A gdy będę umierał
* Bal kreślarzy
* Baranek
* Celina
* Dziewczyna się bała pogrzebów
* Gwiazda szeryfa
* Inżynierowie z Petrobudowy
* Jeśli zechcesz odejść - odejdź
* Knajpa morderców
* Królowa życia
* Kurwy wędrowniczki
* Latający Holender
* Marianna
* Nie dorosłem do swych lat
* Notoryczna narzeczona
* Samotni ludzie
* Starszy asystent John
* W czarnej urnie
* Zastanówcie się sami
* Życie erotomana
}} [źródło: Wikipedia, Stanisław_Staszewski_(artysta)]
Operatorem serwisu jest
Erkwadrat sp. z o.o.
ul. Letnia 16
05-510 Chyliczki
123-139-4399
+48 (22) 350 75 61
kontakt@pamietam.pl
facebook/pamietam
Rozliczenia transakcji
kartą płatniczą i e-przelewem
przeprowadzane są za pośrednictwem
dotpay.pl